Konstrukcja prawna funduszy inwestycyjnych, zwłaszcza tych o otwartym charakterze (FIO), ma w jak największym stopniu zabezpieczyć interesy uczestników. Ma no to wpływ szereg czynników. Najważniejsze z nich przedstawiamy poniżej.
Rynek funduszy inwestycyjnych jest w Polsce regulowany. Odrębna osobowość prawna, podwójna kontrola (depozytariusz i KNF) i ciągły dostęp do środków, to tylko niektóre czynniki, które wpływają na bezpieczeństwo naszych oszczędności. Dbałość o zapewnienie wysokiego stopnia bezpieczeństwa niestety, nie oznacza jednak, że nie możemy ich stracić. Zobacz jakie elementy przyczyniają się jeszcze do podniesienia inwestowania w fundusze.
Utworzenie funduszu inwestycyjnego za zgodą KNF
Do powołania otwartego funduszu inwestycyjnego potrzebna jest zgoda Komisji Nadzoru Finansowego. KNF sprawdza, czy zaproponowane przez Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych (TFI) warunki utworzenia funduszu otwartego są zgodne z przepisami. Analizuje np. poprawność statutu, w którym zapisane są m.in. zasady działania, organizacja, a także prawa i obowiązki uczestników.
Fundusz inwestycyjny to odrębna osoba prawna
Pieniądze wpłacone do funduszu, są traktowane jako wydzielony majątek, niezależny od majątku Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych (TFI), które nim zarządza. Oznacza to, że bankructwo TFI nie powinno wpływać na bezpieczeństwo majątku funduszu. TFI nie może bowiem z niego pokrywać np. własnych zobowiązań.
Aktywa funduszu przechowywane są u depozytariusza
Wszystkie aktywa funduszu przechowuje depozytariusz, którym może być tylko bank dysponujący wysokimi kapitałami własnymi. Oprócz przechowywania środków funduszu, dba on również o zgodność operacji wykonywanych przez fundusz z prawem i regulaminem funduszu, a w razie konieczności może dokonać likwidacji Funduszu i rozdziału środków pomiędzy jego uczestników. W przypadku bankructwa banku depozytariusza przechowywane aktywa funduszu są wyłączone z masy upadłościowej banku.
Kontrola funduszy
Kontrolę nad działaniem funduszy sprawuje Komisja Nadzoru Finansowego, która m.in. nadzoruje przestrzeganie obowiązków informacyjnych: publikacji statutu, rocznych i półrocznych sprawozdań finansowych zarządzanych funduszy.
Dodatkowy nadzór nad działaniami funduszu mogą sprawować również jego uczestnicy, np. poprzez Zgromadzenie Inwestorów lub Radę Inwestorów.
Klient ma ciągły dostęp do swoich środków
Otwarty fundusz inwestycyjny musi zapewnić całkowity, ciągły dostęp do środków zgromadzonych na rejestrach uczestników. W związku z tym, składnikami portfela mogą być tylko instrumenty notowane na regulowanych rynkach o odpowiedniej płynności.
